एका बाजूला अद्वैत वेदान्त आणि दुसरीकडे प्रभू श्रीरामचंद्रांची सगुण उपासना या दोन तटांमधून रामदासी संप्रदायाची अध्यात्मगंगा प्रवाहित झाली. श्रीसमर्थांनी सर्वांना भक्तिमार्गाचा उपदेश केला आहे. शिष्यांनी श्रवण, कीर्तन, नामस्मरण, सद्गुरूपादसेवन, अर्चन, वंदन, दास्य, सख्य आणि आत्मनिवेदन या नवविधा भक्तीचा अंगीकार करावा. भक्तीमार्गाची  कास धरून शिष्यांनी आत्मोद्धार करावा. तसेच सद्गुरूंची आज्ञा झाल्यास जगदोद्धार करावा, असा समर्थांचा उपदेश आहे. या व्यतिरिक्त शिष्यांच्या अधिकारानुसार श्रीसमर्थांनी योगमार्ग, ज्ञानमार्ग इत्यादींचा देखील उपदेश केला आहे. श्रीराम जय राम जय जय राम हा त्रयोदशाक्षरी नाममंत्र रामदासी परंपरेचा प्राण आहे. श्रीसमर्थांनी श्रीमत् दासबोध, श्री मनाचे श्लोक, आत्माराम असे अनेक ग्रंथ लिहिले. समर्थांच्या साहित्यामध्ये जीवनाच्या प्रपंच आणि परमार्थ या दोन्ही बाजूंविषयी सखोल मार्गदर्शन आहे. समर्थ साहित्याच्या अभ्यासामुळे संपूर्ण जीवनाचा कायापालट होतो. समर्थ साहित्यामुळे मानसिक आणि बौद्धिक विकास तर होतोच, परंतु या दैवी साहित्याच्या विवरणाने मनुष्याला त्याच्या शुद्ध आत्मस्वरूपाचे ज्ञान होते.   

समर्थ रामदास स्वामींच्या शिष्यशाखेचा विस्तार फार मोठा आहे. योगिराज श्रीकल्याण स्वामी हे समर्थ रामदास स्वामींचे पट्टशिष्य होते.